TAWAU HISTORICAL VALUE V

BANDAR TAWAU MENINGKAT MAJU MELALUI PERUBAHAN INFRASTRUKTUR DAN FASILITI SEJAJAR DENGAN PERUBAHAN WAKTU SEHINGGA KE HARI INI

Tawau Terbakar Tahun 1953 – 7 March 1953

Bandar Tawau terbakar hampir keseluruhannya musnah dijilat api pada7 March 1953. Api dikata mula dikesan pada jam 3.30 petang di Jalan Dunlop . Bangunan rumah kedai yang diperbuat daripada bahan- bahan kayu manakala dan atapnya diperbuat daripada daun Nipah yang sememangnya mudah terbakar. Daripada laporan sebuah akbar di Singapura menyatakan ianya hanya mengambil masa 37 minit untuk memusnahkan 133 rumah kedai dan 6 pejabat kerajaan termasuklah Balai Polis dan Pejabat Pos.

Kebetulan pada masa tersebut ada musim kemarau yang melanda Tawau yang biasanya berlaku dalam bulan March hingga bulan April. Api yang tidak dapat dikawal dengan keadaan kedudukan Tawau yang berhampiran dengan laut semestinya factor angin juga menambah api tidak dapat dikawal.

Orang ramai bertungkus lumus membantu untuk memadam api ketika itu , tetapi api lebih cepat dan memusnahkan rumah kedai dalam masa yang begitu cepat sekali.

Faktor cuaca yang panas dan kering menjadikan atap yang diperbuat daripada daun Nipah itu sangat mudah terbakar.

Faktor angin dan keadaan air laut yang surut juga menyebabkan ramai yang tidak dapat membantu untuk memadam kebakaran tersebut.

Begini lah keadaan Bandar Tawau selepas kebakaran tersebut , habis segalanya musnah. Pihak Kerajaan British telah berusaha untuk mententeramkan keadaan dengan dibantu oleh Pemimpin – pemimpin yang ada diTawau ketika itu.

Kedai-kedai semantara di Batu Satu setengah Jalan Kuhara , Kerajaan British dengan Pemimpin – pemimpin Masyarakat Tawau ketika itu telah bersetuju untuk membina rumah-rumah kedai sementara agar para peniaga dapat terus mengusahakan perniagaan mereka yang telah musnah dijilat api. Rumah-rumah kedai sementara ini telah dibina diJalan Kuhara.

Pandangan dari Udara Bandar Tawau pada Thun 1950an 

Kesan daripada kebakaran yang berlaku pada 7 March 1953 itu telah mengubah pandangan dan pemikiran Pihak Kerajaan British dan Pemimpin-pemimpin Masyarakat ketika itu dengan menaiktaraf reka bentuk dan material bangunan agar lebih mampu digunakan dalam jangka yang lama. Sebahagian daripada bangunan-bangunan ini masih lagi terdapat di Bandar Tawau.

Beginilah keadaan dibandar Tawau dalam Tahun 1958 apabila bangunan-bangunan kedai berfungsi sepenuhnya.

Bandar Tawau dalam tahun 1958-1960

Bandar Tawau dalam Tahun 1963 pandangan dari Udara

Pandangan dari Udara Bandar Tawau tahun 1963 , kelihatan dihujung sana tersegam Indah Masjid Bandar Tawau yang baru dirasmikan pada 4 Mei 1963.

Pandangan dari Udara Bandar Tawau dalam Tahun 1963 – 1965 dimana kelihatan tersegam Panggung wayang Kong Fah kini sudah diubahsuai menjadi Pasar Raya Survey Tawau

Dulu tempat ini dipanggil Sawmill , dimana persimpangan bulatan ke Jalan Kuhara dan ke Kampung Ice Box Dahulu sebelum ada Jalan Raya yang menghubungkan kawasan Batu Payung , Tinagat , Membalua dan Inderasabah mereka datang ke Tawau menggunakan Perahu Layar dan ditempat ini lah mereka berlabuh dan hasil kebun mereka akan dipunggahkan untuk dijual. Kebanyakan dari mereka sudah mempunyai peraih ( tauke ) sendiri yang akan datang untuk membeli barangan yang dibawa seperti Kopra , Pisang , Jagong ( kering didalam karung Guni ) , Rotan ( yang telah dibersihkan / diraut – untuk menjahit atap ) , atap nipah yang sudah berjahit , Belacan ( udang gergau / bubuk yang telah dikeringkan ) , Udang kering dan lain-lain lagi. Kedai yang Dua Pintu itu lah tempat mereka selalu singgah untuk berbelanja dan Minum Kopi ,kerana disitu terdapat kedai kopi dengan mnyediakan roti paun berkepala dan banyak lagi jenis-jenis kueh bun.

Persimpangan Bulatan Jalan Kuhara dengan Jalan Ice Box / Tawau Lama pada Tahun 1972 . Pembahagi Jalan masih lagi menggunakan Drum , walaubagaimana pun tiada pernah pemandu yang merempuh drum tersebut. Yang Jauh kelihatan hujung sana ialah perkampungan Ice Box kini dikenali dengan nama Kampung Titingan. Bangunan kecil ditepi pantai yang kelihatan itu ialah tempat orang-orang cina memotong Babi ( Slaughter House ) dan sekarang tempat tersebut telah dimajukan dengan pusat perniagaan Ba Zhong.

Jalan Dunlop Waterfront dalam tahun 1972 , jalan ini menghubungkan bandar Tawau dengan Kampung Titingan ( Ice Box ) dan juga kawasan Tawau Lama serta terus menghubungkan ke kawasan Jalan Apas yang melalui round about Sawmill 

SISTEM PERHUBUNGAN DAN PENGANGKUTAN AWAM DIBANDAR TAWAU BERMULA SEAWAL TAHUN 1930AN

Keadaan Pengangkutan dan Perhubungan awam bandar Tawau pada tahun 1932 dikawasan perhentian bas semasa hari pelepasan am atau pay day hari terima gaji diJalan Dunlop. 

Station Bas bandar Tawau dalam tahun 1940 diJalan Dunlop 

Bandar Tawau@Tanjung dalam tahun 1950 terus maju dengan menyediakan sistem pengangkutan yang baik dengan bertambahnya bilangan kereta dan Bas. Teksi juga sudah diperkenalkan dengan terdapatnya beberapa orang penduduk Tawau yang mampu mempunyai kereta teksi sendiri.

Dari Tahun 1960an hingga pertengahan 1976 , system pengangkutan Bas pada masa itu dikuasai oleh satu Syarikat pengangkutan sahaja iaitu Syarikat Tawau Transport. Hanya selepas tahun 1977 semua permit bas dan Teksi dibuka kepada semua warganegara Malaysia. Sejak itu bermula lah era perubahan system Pengangkutan awam di Tawau.

Dalam Tahun 1960 pembinaan sebuah lapangan Terbang telah rancangkan dan dalam masa yang singkat sebauh Lapangan Terbang telah bersedia untuk digunakan. Lapangan Terbang ini digunapakai sehingga lapangan terbang baru siap dibina dikawasan Balung.

PERKEMBANGAN MAJU BANDAR TAWAU SEIRING DENGAN PENAMBAHBAIKAN SISTEM PELABUHAN TAWAU

Pelabuhan Tawau dalam Tahun 1966

Pandangan melalui Udara Bandar Tawau Pada tahun 1978

Pandangan melalui Udara Bandar Tawau Tahun 2012

Pandangan Bandar Tawau dari Udara pada Tahun 2013

Tawau maju seiring dengan perkembangan tamaddun Dunia , keaktifan dan peningkatan Infrastruktur yang teratur dan indah adalah hasil pemikiran pemimpin yang silih berganti dengan tujuan mencapai keunggulan bertaraf Antarabangsa.  

TAWAU TERUS MAJU

End

TAWAU HISTORICAL VALUE IV

SEJARAH TAWAU – PEPERANGAN DUNIA KE-2 KEPENDUDUKAN TENTERA JEPUN DIBORNEO UTARA MULAI JANUARI 1942 HINGGA SEPTEMBER 1945

ORANG - ORANG JEPUN TELAH BERADA DITAWAU SEBELUM PEPERANGAN DUNIA KEDUA

Kedatangan awal orang-orang Jepun ke Tawau se-awal tahun 1920an seakan-akan telah dirancang . Terdapat lebih kurang 300 orang Jepun yang bekerja di Ladang-ladang. Mereka mempunyai ladang-ladang yang luas seperti Ladang Getah di Kuhara.Mereka juga mempunyai Padang Golf. Terdapat juga Hospital di Ladang mereka. Mereka juga menubuhkan Pejabat wakil Japanese Bank untuk kegunaan orang-orang Jepun sahaja.

Terdapat lebih kurang 100 orang Jepun di Pulau Si-Amil untuk menangkap ikan. Mereka menangkap ikan tuna. Syarikat mereka Borneo Fishing Company dimana pejabat dan kilang nya terletak di Pulau Si-Amil. Semua pekerjanya terdiri daripada orang-orang Jepun. Kaum lelaki Jepun akan kelaut untuk menangkap ikan manakala Kaum Perempuannya bekerja di Kilang. Pekerja dan juga bekalan akan tiba di Pelabuhan Tawau kemudian akan dihantar ke Pulau Si-Amil.

PENAKLUKAN TENTERA JEPUN KEATAS BORNEO UTARA

Pada bulan Januari 1942 , Angkatan Tentera Jepun telah memulakan penaklukan nya ke atas Borneo Utara. Mereka bergerak menawan kawasan minyak di Kuching kemudian ke Jesselton. Pada ketika itu Tawau masih dalam keadaan aman. Pada 19 Januari 1942 Sandakan telah dikuasaioleh tentera Jepun dimana perhubungan wireless telah terputus. Pada 24 Januari 1942 , tentera Jepun telah dilihat berada di Batu Tinagat kawasan Batu Payung . Beberapa hari kemudian Pegawai Daerah ketika itu Mr.Cole Adam dan Pembantunya telah ditangkap dipelabuhan yang mana kemudiannya dihantar ke pusat tahanan di Pulau Berhala Sandakan dan kemudian dihantar ke Kem Tahanan Batu Lintang dekat Kuching , Sarawak (Mr.Cole Adam meninggal pada bulan September 1945 sewaktu usaha pembebasan nya dibuat oleh Division ke-9 Tentera Australia). Sebaik sahaja tentera Jepun memasuki Tawau , orang-orang Jepun yang bekerja diLadang-ladang dan kebun-kebun kelapa telah berubah wajah dengan pakaian tentera Jepun dan menggunakan pedang Samurai dipinggang digelar pada ketika itu “ Kempetai “. 

Kempetai ialah:

1. Pasukan Polis Jepun yang tubuhkan untuk menggantikan Polis         tempatan

2. Terkenal dengan kekejaman dan cara-cara penyeksaan dimereka     lakukan.

3. Ramai yang mati dibunuh oleh mereka

4. Tugas mereka ; 
a. Menyeksa dan membunuh orang yang disyaki menentang Jepun
b. Memastikan penduduk tempatan mematuhi undang-undang               pemerintahan Jepun


SABAH ( Borneo Utara )

 
Sabah ( Borneo Utara ) dibahagikan kepada dua kawasan pentadbiran iaitu:

(a) Seikai Shiu - Bahagian Pantai Barat

(b) Tokai Shiu - Bahagian Pantai Timur

Ketua pentadbir di Sabah ialah Gabenor Jeneral Jepun.

Beliau bukan sahaja memerintah Sabah ( Borneo Utara ) tetapi juga Sarawak dan Kalimantan. Pusat pentadbirannya terletak di Kuching.Perniagaan dan perdagangan dalam negeri dikuasai oleh 

Jepun. Hampir semua hasil tanaman dan ternakan mereka dirampas oleh pihak Jepun.Penduduk Sabah ( Borneo Utara ) menderita di bawah pemerintahan Jepun. Hampir semua hasil tanaman dan ternakan mereka dirampas oleh pihak Jepun.Ada juga di antara penduduk tempatan yang dikenakan hukuman tanpa dibicarakan.

Golongan yang menerima Layanan paling buruk ialah orang tawanan British dan Australia, penganut agama Kristian dan masyarakat Cina. Masyarakat Cina di Sabah didenda sebanyak $400,000 kerana membantu China menentang Jepun. Keadaan ekonomi dan sosial di Sarawak serupa dengan apa yang dialami di Sabah. Kebuluran, penyakit dan kesengsaraan merupakan perkara-perkara biasa bagi penduduk Sabah & Sarawak.Selama 3 ½ tahun  Tentera Jepun memerintah penduduk Tawau telah mengalami kesengsaraan yang amat dasyat , untuk mendapatkan makanan pun susah kerana pergerakan sentiasa diawasi oleh mata-mata Jepun ( pada masa itu digelar talibarut Jepun ) . Menurut orang-orang tua dulu sekiranya Jepun memerintah setahun lagi tentu sekali ada yang tidak berpakaian. Bagi penduduk yang tinggal di Kampung soal makan tidak lah terlalu sukar kerana masih boleh makan Ubi dan lain-lain tumbuhan. Manakala yang dibandar itu lah yang sangat menderita , kerana ayam , itek dan lain-lain ternakan semuanya dipunyai oleh tentera Jepun.

Pada 10 Jun 1945 , Tentera Australia Utara telah mendarat di Labuan , Pada 10 Julai 1945 Tentera Udara Australia yang berpangkalan di Pulau Tarakan Lapangan terbang Croyden telah menggunakan kapal terbang Spitfire dari skuadron 452 RAAF telah menggugurkan bom ditempat-tempat persembunyian dan kawasan strategik Tentera Jepun di Daerah Tawau.Sebuah kapal terbang Spitfire boleh menggugurkan 2 buah bom seberat 250 pound. Terlibat sama juga Kapal Terbang Kittyhawk dari Skuadron 75 RAAF ( Royal Australian Airforce ) juga berpangkalan di Tarakan menggugurkan 2 buah bom setiap kapal seberat 500 pound dengan menyasarkan kedudukan tentera Jepun diTawau.

Kapal Terbang Spitfire yang berlepas dari Lapangan Terbang Croyden , Tarakan

Kattyhawk juga berlepas dari Lapangan Terbang Croyden Tarakan



TENTERA JEPUN MENYERAH DIRI AKIBAT DARI KEKALAHAN MEREKA DIPASIFIK DAN PENGEBOMAN HIROSHIMA DAN NAGASAKI DI JEPUN

Pada 17oktober 1945 4 buah Kapal Perang Royal Navy bersama-sama dengan tentera North East Borneo telah meninggalkan pelabuhan Pulau Labuan menuju ke Tawau yang diketuai oleh Leftenan Colonel J.A.England , selaku Pegawai Pemerintah Pasukan Tentera North East Borneo. Semua Kapal Perang dan Kapal pendarat telah tiba di Tawau pada 20 Oktober 1945. Tugas mereka ialah untuk mengambil semua Tentera Jepun dan Orang awam Jepun untuk dihantar dan dikumpulkan di Jesselton. Mereka juga ditugaskan untuk mengutip semua senjata dan peralatan peperangan tentera Jepun untuk dilupuskan dilautan atau pun dihantar ke Pulau Labuan. Pada ketika itu Major Sugasaki adalah Pegawai Pemerintah Tentera Jepun diTawau.

Major Sugasaki memberikan tabek hormat semasa Leftenan Colonel J.A.England tiba di Jetty Tawau

Wanita dan Tentera Jepun memunggah barang-barang mereka untuk dihantar kePelabuhan Tawau dimana 4 buah Kapal Perang Tentera Bersekutu Australia dan British bersedia untuk membawa mereka ke Jesselton

Barang-barang keperluan dikumpulkan untuk dihantar ke Kapal Tentera Bersekutu yang telah bersedia diPelabuhan Tawau

Kanak-kanak dan orang-orang awam Jepun dikumpulkan diatas Kapal Tentera Bersekutu untuk dihantar ke Jesselton

Peralatan tentera Jepun dikumpulkan diatas Kapal Tentera Bersekutu kerja-kerja dilakukan oleh POW tentera Jepun

Tentera POW Jepun dan orang - orang awam Jepun dikumpulkan di Padang Bandaran Tawau untuk pemeriksaan oleh Tentera Bersekutu

Leftenan Colonel J.A.England Pegawai Pemerintah Tentera North East Borneo sedang membuat pertanyaan kepada Major Sugasaki Pegawai Pemerintah Tentera Jepun di Tawau

SELEPAS PEPERANGAN 

Pentadbir Tentera British di Borneo Utara mendapati tanah Jajahan mengalami kerosakan akibat daripada Bom yang digugurkan melalui kapal terbang perang. Semasa dalam penjajahan Jepun ramai kakitangan kerajaan telah dibunuh. Pentadbiran Tentera British berterusan sehingga 15 Julai 1946 , dimana kerajaan Awam beroperasi semula.Banyak rekod-rekod kerajaan sebelum peperangan telah musnah. Perancangan Pembangunan Tawau untuk tempoh 1945 – 1955 telah dibentuk dalam tahun 1948, untuk penyediaan program bagi menaiktarafkan kaedaan social dan Perkhidmatan Kerajaan kepada Masyarakat Tawau. Majlis Perbandaran Tawau telah ditubuhkan dalam tahun 1955 yang mana akan mengawal sistem kewangan dan juga kuasa-kuasa tempatan.

Ladang-ladang yang ditinggalkan oleh orang-orang Jepun telah beralih tangan kepada North Borneo Charterd Company . Kebun - kebun yang ditinggalkan oleh orang-orang Jepun dijual kepada pembeli yang berupaya. Kebanyakkan nya yang mampu ketika itu adalah terdiri daripada orang-orang cina. disamping itu Pihak British telah membuka peluang kepada kumpulan-kumpulan untuk kerja-kerja Pembalakan. Pasaran Hongkong , Jepun dan Singapore memerlukan kayu untuk kegunaan pembangunan. Pada masa itu kayu balak dipotong dengan kampak dan kayu balak dikeluarkan dari hutan kesungai-sungai dengan menggunakan kuda-kuda. Kuda-kuda istilah digunakan untuk mengeluarkan kayu balak yang sudah ditebang dan dibersihkan dengan menggunakan kayu-kayu sebagai landasan kemudian seberapa ramai orang digunakan untuk menarik atau menolak sehingga lah sampai kesungai atau laut.

Sehingga lah tahun 1963 Sabah Merdeka bersama-sama Malaysia .......................

TAWAU HISTORICAL VALUE III

PRASARANA DAN INFRASTRUKTUR BANDAR TAWAU TAHUN 1930AN

Dalam Tahun 1940-an bekalan air diperolehi dari Sungai Tawau yang dibekalkan melalui pengangkutan landasan troli .

Tangki-tangki air diletakkan diatas troli untuk ditarik atau ditolak ke kedai-kedai di Bandar Tawau untuk kegunaan keperluan harian.

Beginilah caranya bekalan air dihantar ke Bandar Tawau ketika itu yang dengan terdapat rel-rel untuk troli ditolak sehingga ke kedai-kedai atau rumah penduduk yang memerlukan dalam tahun 1930 sehingga lah paip air ada selepas peperangan dunia ke II dimana banyak Jabatan Kerajaan telah ditubuhkan bagi mentadbir Bandar Tawau.

Lain-lain prasarana seperti Lampu Letrik dan Pemaritan belum lagi disediakan. Lampu-lampu jalan diurus secara manual dimana setiap petang lampu akan dipasang menggunakan sumbu dan minyak tanah . Kelihatan rel-rel untuk troli pengangkutan air yang disediakan ditepi-tepi Jalan.

Hubungan talian telepon hanya perhubungan diantara Pejabat Daerah dengan rumah Pegawai Daerah sahaja., Rumah Api ( Light House ) dan Kuhara Estate. Station tanpa wayar Kerajaan akan berhubung dengan Sandakan setiap hari. , semua pesanan akan dihantar ke Hong Kong dan Singapura. Pada waktu itu belum ada bank . Urusan kewangan akan diurus di Pejabat Pos dan pihak Perbendaharaan aku terima dan membuat pembayaran deposit bagi pihak Bank Pusat.

Didapati juga Bot Peronda Kerajaan digelar “ Petrel” ditempatkan di Tawau , namun ianya digunakan ditempat-tempat lain yang amat memerlukan perkhidmatanya. Pada masa itu belum lagi ada Lapangan Terbang bukan saja di Tawau tetapi diseluruh Borneo Utara.

Terdapat juga sebuah Hospital Kecil Kerajaan ( Cottage Hospital ) berhampiran dengan laut , tetapi tiada Pegawai Perubatan. Seorang Pegawai Perubatan bernama Ernst Stemfeld telah dihantar dari Sandakan dan ditempatkan diTawau pada tahun 1939 -1940 hanya bertahan beberapa bulan sahaja.

Tawau Cottage Hospital 1949, yang kelihatan ialah wad hospital yang menggunakan atap daun Nipah

Tawau Cottsge Hospital dalam tahun 1950an menggunakan atap sirap ( Kayu Billian ) bangunan dihadapan ialah rawatan pesakit luar. Bahagian Belakang adalah wad wad Hospital dan Pejabat.

Padang Bandaran Tawau dalam Tahun 1947 dan juga beberapa bangunan Pejabat Kerajaan yang mana disebelah belakang bangunan itu letaknya Tawau Cottage Hospital.

Hongkong & Shanghai Bank mula dibuka di Tawau pada 2 Jun 1947 yang diperbuat daripada kayu dan atap daun Nipah . Bangunan tersebut telah terbakar semasa Tawau Inferno pada 7 March 1953. Selepas itu Bangunan Konkrit telah dibina yang kelihatan hingga sekarang.

Komuniti Kaum China kekal dengan membuat Sekolah – Sekolah China . Dalam Tahun 1922 Gereja Roman Katholik telah dibina di Jalan Kuhara dan menyediakan Sekolah Rendah aliran English . Masjid / Surau boleh didapati dimana-mana . Pejabat Daerah diKetuai oleh seorang Pegawai British , dibantu oleh Ketua Kerani dan seorang Penterjemah Mahkamah ( Lim Ong Tun ). OKK Abu Bakar Penghulu Kedua yang sangat dihormati oleh Masyarakat Tawau Ketika itu. Manakala Pemimpin kaum China Stephen Tan digelar “kapitan” ( Terbunuh semasa pemerintahan Jepun ). 

Surat yang dihantar dari Tawau ke Sandakan akan memakan masa lebih Sembilan ( 9 ) hari , manakala lebih Sembilan Belas hari akan sampai ke Singapura . Oleh kerana penduduk lambat menerima surat kabar dan juga surat , mereka berusaha untuk mendapatkan Radio . Tetapi tidak banyak yang mampu untuk memperolehinya.

JALAN RAYA DAN INFRASTRUKTUR DIBERIKAN KEUTAMAAN

Sebuah Jambatan telah dibina di batu 5 Jalan Kuhara yang digelar "Jambatan Putih" , digunakan untuk perhubungan dan juga digunakan untuk laluan rel bagi menghantar Hemp atau Pisang Lanut ke Pelabuhan Tawau.Ianya juga digunakan sebagai laluan orang awam untuk keBandar Tawau.

Jalan Raya Apas juga diperbaiki dan dinaiktaraf dari semasa kesemasa untuk kemudahan orang awam ke Bandar Tawau

Rumah-rumah kedai diperbuat daripada kayu dan atap daun nipah serta berdindingkan kajang. Sistem pengangkutan awam pada masa itu menggunakan kenderaan lori yang diubahsuai untuk digunakan sebagai Pengangkutan Awam – digelar Bas Kayu.

Bandar Tawau dari udara dalam tahun 1960an telah berubah wajah daripada kedai-kedai diperbuat dari daun Nipah kepada Bangunan Konkrit.

Bandar Tawau dari udara dalam tahun 2012 telah berubah wajah dan telah menjadi sebuah Bandar yang ke 3 Besar di Negeri Sabah. daripada kedai-kedai diperbuat dari daun Nipah dan Bangunan Konkrit kini telah berubah menjadi seakan-akan sebuah Taman yang dipenuhi dengan keindahan dan kebersihan. Carilah sendiri dimana Bandar Asal Tawau didalam gambar diatas?. 

Tawau tahun 2013 kini dan selamanya